Wanneer je wordt geconfronteerd met een echtscheiding spelen vele zaken een rol en sta je er vaak niet bij stil dat aan een echtscheiding mogelijkerwijs ook fiscale aspecten kleven. Toch is het goed om de fiscale kant niet uit het oog te verliezen. Bij een echtscheiding is de eerste vraag die aan de orde komt, of men op huwelijkse voorwaarden dan wel in gemeenschap van goederen is gehuwd.

Huwelijksgoederenregime
Men kan in hoofdzaak drie vormen van huwelijksgoederenregime onderscheiden. Ten eerste de algehele gemeenschap van goederen. Ieder van de echtelieden heeft in dat geval recht op de helft van het vermogen van de gemeenschap. De aandelen in de besloten vennootschap vallen eveneens in de gemeenschap, waardoor de echtgenote van de ondernemer recht heeft op de helft van de aandelen. Indien men huwelijkse voorwaarden heeft opgemaakt, kan men grofweg twee situaties onderscheiden, namelijk huwelijkse voorwaarden waarbij elke gemeenschap wordt uitgesloten (koude uitsluiting) en huwelijkse voorwaarden met een verrekenbeding. Ingeval van koude uitsluiting wordt elke goederengemeenschap tussen de echtelieden uitgesloten en kan de echtgenote geen aanspraak maken op een deel van de aandelen. Bij een verrekenbeding dient de waardestijging van het vermogen bij het einde van het huwelijk te worden verrekend. De echtgenote heeft derhalve recht op de helft van de waardestijging van de aandelen.

Gemeenschap van goederen
Indien u in gemeenschap van goederen bent gehuwd, bent u beiden gezamenlijk gerechtigd tot de aandelen in de B.V. Dat de aandelen formeel op uw naam staan doet daar niets aan af. Indien het wenselijk is dat u na de echtscheiding alle aandelen in de B.V. krijgt, kan dat. In dat geval verkrijgt u meer aandelen dan waar u eigenlijk recht op heeft. Er vindt derhalve een overbedeling plaats. De schuld die u daardoor aan uw echtgenote krijgt, kunt u aflossen door aan haar andere vermogensbestanddelen toe te delen, danwel door een lening bij de bank of bij uw echtgenote aan te gaan. De rente die u op deze lening betaalt, is aftrekbaar in box 2 (tarief 25%). Bij uw echtgenote wordt de vordering op u in box 3 in de heffing betrokken (effectieve heffing van 1,2% over de gemiddelde waarde van de vordering). Indien u meer aandelen krijgt toebedeeld dan waarop u recht heeft, wordt dit voor uw echtgenote voor de heffing van de inkomstenbelasting aangemerkt als een vervreemding van de aandelen, waarover in beginsel 25% inkomstenbelasting is verschuldigd. Heffing van de inkomstenbelasting vindt plaats over het verschil in de waarde in het economisch verkeer ten tijde van echtscheiding en de verkrijgingsprijs van de aandelen. Een uitzondering geldt wanneer de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap binnen twee jaar na de ontbinding van de huwelijksgemeenschap plaatsvindt en aan een aantal overige voorwaarden wordt voldaan. Wanneer aan alle voorwaarden wordt voldaan, leidt uw echtscheiding niet tot heffing van inkomstenbelasting over de aandelen in de B.V. Van belang is echter nog wel dat een latente inkomstenbelastingclaim (25%) op de aandelen rust. Dit is de belastingclaim die is opgebouwd over de meerwaarde van de aandelen. Deze claim wordt voor 50% door uw echtgenote aan u meegegeven met de aandelen. Wanneer de aandelen in de toekomst te gelde worden gemaakt, wordt deze inkomstenbelastingclaim acuut. Bij de waardering van de aandelen die bij de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap aan u worden toegerekend, wordt de latente inkomstenbelastingclaim vanzelfsprekend in mindering gebracht op de waarde van de aandelen. Hierdoor wordt de overbedelingsschuld aan uw echtgenote lager.