Lage rente maakt veel goed
2003: vier miljard belegd in commercieel vastgoed
Beleggingen in commercieel vastgoed blijven nog steeds populair. De lage rente en het nog steeds aarzelende herstel op de
aandelenmarkten, maken het beleggen in stenen nog steeds aantrekkelijk. Wel is de waardegroei van de panden door de hoge
leegstand tot stilstand gekomen, staan de huurprijzen onder druk, zijn veel vastgoedbeleggers selectiever geworden en draait
het meer dan ooit om de vraag of er wel genoeg huurders zijn...Dat blijkt uit de NVB Thermometer Bedrijfsruimte voorjaar 2004.
Behalve productiemiddel is commercieel vastgoed ook een vermogensobject waarin belegd kan worden. Naast institutionele beleggers, zoals
pensioenfondsen, levensverzekeringsmaatschappijen, spaarbanken en beleggingsinstellingen, zijn ook particuliere beleggers actief op de
beleggingsmarkt van vastgoed. De vraag of beleggen in vastgoed aantrekkelijk is, wordt dus mede bepaald door de performance van andere
beleggingsmogelijkheden, zoals aandelen en obligaties. Als de rente op staatsobligaties laag staat, wordt het bijvoorbeeld voor beleggers
interessanter om in commercieel vastgoed te beleggen. Of zij vervolgens ook echt in vastgoed zullen investeren, is daarnaast afhankelijk
van de performance van het vastgoed zelf. De rente mag bijvoorbeeld nog zo laag staan, maar wanneer tegelijkertijd het 'spook van de
leegstand' dreigt, zal de belegger toch de deur van vastgoed voorbij kunnen gaan.
Gedurende de laatste maanden is de (inter)nationale rente
bijzonder laag geweest. Dit maakte het beleggen in vastgoed relatief aantrekkelijk. Ook in de 2003 bleef de beleggingsvraag daardoor op
hoog niveau. In totaal werd door beleggers in Nederland, in het afgelopen jaar, voor ruim vier miljard euro belegd in commercieel vastgoed.
Drijvende krachten achter de vraag vormden vooral particulier kapitaal en buitenlands kapi-taal. Daarentegen maakte de Nederlandse
institutionele beleggers in 2003 een pas op de plaats.
Veruit de meeste beleggingen gingen naar de sector kantoren (circa 2,5 miljard euro), gevolgd door beleggingen in winkels (bijna een miljard)
en met op de laatste plaats de sector bedrijfsruimten (circa vijfhonderd miljard).
Nieuwbouw: veel grote gebouwen
Het lijkt een trend, maar de laatste jaren zijn veel grote nieuwe bedrijfsgebouwen gebouwd. Gebouwen van meer dan vijfduizend vierkante meters.
Het marktaandeel van deze giganten is gestegen tot naar schatting bijna tachtig procent in 2003. In 1998 was dat nog dertig procent. Of deze
trend doorzet nu de omstandigheden voor de bedrijfsgebouwenmarkt fundamenteel veranderd zijn, is echter lastig te zeggen, maar waarschijnlijk
hangt het samen met de bouw van logistieke panden/complexen.
|