NVM Agrarisch Onroerend Goed in 2004:
Stabilisering van grondprijzen in zicht

Nadat de prijzen van het Agrarisch Onroerend Goed in het eerste halfjaar 2003 nog verder waren gedaald, zijn deze in de tweede helft van het jaar iets opgekrabbeld. In het eerste halfjaar bedroeg de gemiddelde grondprijs 27.340 euro per hectare, aan het eind van het jaar 29.169 euro. Eind 2002 bedroeg de gemiddelde grondprijs nog 33.724 euro. Dat wil zeggen dat de prijs ten opzichte van het jaar ervoor met totaal dertien procent is gedaald. Volgens NVM Agrarisch Onroerend Goed lijkt het erop dat de stabilisatie van de grondprijzen van de courante percelen in zicht is.
Vooral de prijs van grasland is hard achteruitgegaan: bijna tienduizend euro per hectare (27 procent). Daarbij vergeleken is de prijs van bouwland maar licht gedaald (3 procent) met zo'n duizend euro. Er zijn echter, net als op de woningmarkt, sterk regionale verschillen. Factoren als kwaliteit en ligging spelen een steeds grotere rol bij de verkoop van agrarische grond. Voor courante gronden wordt nog altijd redelijk betaald, incourante gronden gaan daarentegen moeilijk van de hand.
De algemene economische ontwikkelingen, dus de situatie op de woningmarkt en de dalende economie, zijn volgens de vertegenwoordigers van deze dienst doorslaggevend. Dus het opheffen van de biedingenstop en het herstel van de koopplicht van gronden ten behoeve van de EHS per 1 januari 2004 zal geen direct gevolg hebben op de grondprijzen.
Het aantal transacties in grond is ten opzichte van vorig jaar afgenomen (bouwland in 2003: 533, in 2002: 678; grasland 2003: 275, in 2002: 528). In de glastuinbouw worden hoge bedragen betaald voor stukken grond. Prijzen lopen op tot 600.000 euro per hectare. De prijs van grond in verpachte staat stijgt niet. Volgens de agrarische NVM-makelaars willen pachters ook niet meer betalen, eerder minder.
Herbestemming
Het aantal agrarische bedrijven blijft nog steeds afnemen. Door de hoge kostprijzen en lage opbrengsten moeten veel bedrijven noodgedwongen stoppen. De gunstige renteontwikkeling kan deze tendens niet keren. De acties van de supermarkten doen er ook geen goed aan, aangezien de grote supermarktketens invloed hebben op de prijsontwikkeling van agrarische producten.
Er zijn vorig jaar slechts 58 complete bedrijven verkocht, de resterende bedrijven worden in onderdelen verkocht. NVM Agrarisch Onroerend Goed heeft het afgelopen jaar onderzoek gedaan naar de herbestemming van agrarische bedrijven. De vakgroep zal in 2004 actief van zich laten horen over dit onderwerp.
NVM Agrarisch Onroerend Goed is van mening dat door overheden en marktpartijen ingespeeld moet worden op de ontwikkelingen en dat naar alternatieve bestemmingen voor vrijkomende agrarische bedrijven moet worden gezocht. Er komt steeds meer vraag naar wonen, werk en bijvoorbeeld zorg in het buitengebied. Aan deze vraag moet voldaan kunnen worden door een passender beleid van provincies en gemeenten.
Behoud
De NVM-vakgroep is met de overheid van mening dat karakteristieke boerderijen voor het landelijk gebied behouden moeten blijven en dus verpaupering moet worden voorkomen. De agrarische NVM-makelaars doen echter een beroep op gemeenten en provincies zich soepeler op te stellen. Dus niet zo stringent aan contingenteringen te houden en open te staan voor bijvoorbeeld opsplitsing van grote kapitale boerderijen in kleinere wooneenheden. Niet aan de agrarische sector gerelateerde functies worden nog te vaak als een bedreiging ervaren, terwijl door functiewijziging van agrarische bedrijven toch gezorgd kan worden voor de sociaal-economische leefbaarheid van het platteland en de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied.
|